HET OORDEEL: DE ZAAK CHRISTINA BOYER (BUITEN REDELIJKE TWIJFEL?)
Georgia, VS. Op dinsdag 14 april 1992 vertrekt de 22-jarige Christina Boyer kort na het middaguur vanuit de trailer van haar nieuwe vriend David. Ze gaat naar haar werk als typiste in het nabije stadje Carrollton. Haar driejarige dochtertje Amber laat ze achter bij David. Als ze tegen de avond terugkomt, vindt ze Amber in haar bedje, bont en blauw, stervende. Wat is er gebeurd?
Christina Boyer (1969, Columbus, Ohio) werd door haar moeder verlaten toen ze tien maanden oud was en later geadopteerd. Begin 2020 wist Banning haar halfzuster, de enige andere overlevende van de vijf kinderen, op te sporen. Die vertelde dat hun moeder een inmiddels overleden heroïneprostituée was; Christina’s vader was de pooier. Christina’s relatie met haar adoptieouders was moeizaam en op zestienjarige leeftijd vluchtte ze in een huwelijk. Haar man bleek gewelddadig. Na een tweede huwelijk en nieuwe mishandelingen nam ze de wijk naar Georgia met haar dochtertje Amber, geboren in 1988. Daar kreeg ze een appartement in een sociaal woningbouwproject, een kleine uitkering en wat werk. En ten slotte een nieuw vriendje, David. Er leek een begin van stabiliteit in haar leven te komen.
Maar tweeënhalf jaar na de dood van Amber wordt Christina veroordeeld tot levenslang voor moord en kindermishandeling. Ze zit nog altijd gevangen, al dertig jaar lang.
Fotograaf/kunstenaar Jan Banning ontmoette Christina Boyer toen hij in 2013 zo’n tachtig vrouwen portretteerde in de Pulaski-vrouwengevangenis in Georgia, VS. Via internet ging hij op onderzoek naar hun misdrijven en de achtergronden. Die van Christina riepen al direct vragen op over haar veroordeling. Jan Banning vergaarde in de loop van de tijd het complete archief over de zaak en tijdens zijn speurwerk vond hij steeds meer aanwijzingen van grote fouten in het onderzoek.
De twee begonnen een intensieve correspondentie en uiteindelijk gingen zij voor ‘Het Oordeel’ een nauw samenwerkingsverband aan. Het resultaat daarvan is deze casestudy: een caleidoscopisch geheel van verschillende perspectieven op de moordzaak, met uiteenlopende fotografische en tekstuele benaderingen. ‘Artivist’ Jan Banning hoopt dat het boek en de tentoonstelling over deze zaak een bijdrage zullen leveren aan de vrijlating van Christina Boyer. Maar het project heeft een grotere reikwijdte. Het geeft ook inzicht in het Amerikaanse strafrecht in het algemeen. Het roept vragen op over subjectiviteit en objectiviteit, over waarheid en leugen, en over het destilleren van een oordeel uit een verwarrende veelheid aan gegevens.
